ارزیابی نقش مشارکت در طرح‌های توسعه مناطق روستایی (بررسی موردی: طرح‌های تجمیع مناطق روستایی)

بحث مشارکت در دهه‌های اخیر در ارتباط با مسائلی مانند دموکراسی، توسعه و غیره، اهمیت بسیاری یافته است. مشارکت و توسعه روستایی، به عنوان دو عنصر مرتبط و مکمل همدیگر مطرح گردیده و افزایش میزان مشارکت در میان روستاییان، نشانه و وسیله‌ای برای توسعه روستایی در نظر گرفته‌ شده است. مسأله و هدف اساسی پژوهش حاضر، ارزیابی نقش مشارکت مردم در طرح‌های توسعه مناطق روستایی با تأکید بر طرح تجمیع شهرک شرام (استان کرمانشاه، شهرستان پاوه، بخش نوسود) است تا با شناخت چنین مواردی، بتوان از آن برای سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌های آتی برای مناطق روستایی بهره گرفت. در پژوهش‌ حاضر، با توجه به راهبرد مشارکت در توسعه روستایی و نظریه‌های مربوط به توسعه روستایی مشارکتی، تبیین و ارزیابی نقش مشارکت مردم در طرح‌های تجمیع مناطق روستایی، مورد توجه بوده و در ادبیات و پیشینه پژوهش، تعدادی از مهم‌ترین منابع درباره مشارکت مردم در طرح‌های توسعه مناطق روستایی مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش حاضر، از نوع کاربردی و تا حدودی توصیفی بوده و تکنیک مورد استفاده مصاحبه سازمان‌نیافته و در بعضی موارد خاص، مشاهده و بررسی اسناد و مدارک موجود بوده ‌است. در قسمت یافته‌های پژوهش مشخص گردیده‌ است که مشارکت به معنای همکاری روستاییان در طرح‌های تهیه شده توسط دیگران نیست، بلکه مشارکت سطوح مختلفی دارد و مشارکت مطلوب، زمانی پدید می‌آید که روستاییان بتوانند در سطوح ذهنی، عینی، تصمیم‌گیری و اجرایی، دخالت داشته ‌باشند. علاوه بر این، برنامه‌ریزی مناسب و استفاده از توانایی‌های روستاییان، می‌تواند بستر مناسبی برای موفقیت طرح‌های تجمیع فراهم‌ کند. در ادامه ضمن تأیید استفاده از نظریه‌های مشارکت و به‌کارگیری نگرشی جامع و کل‌نگر برای تبیین نقش مشارکت مردم در طرح شهرک و طرح‌های مشابه با آن، توجه به راهبرد مشارکت در توسعه روستایی، و نظریه‌های مربوط به توسعه روستایی مشارکتی، اجتناب‌ناپذیر است.